ERCP veya endoskopik retrograd kolanjio-pankreatografi işlem TIKANMA SARILIĞI ile safra yolları, pankreas hastalıklarının tanı ve tedavisinde kullanılan, ACİL, hayat kurtarıcı, işlem riski olan, endoskopi ve radyolojinin bir arada kullanıldığı, yüksek işlem becerisi ve deneyim gerektiren endoskopik tanı ve tedavi işlemidir. Safra yollarının ve pankreas kanalının endoskopi ve skopi cihazları kullanılarak görülmesini sağlayan, gerektiğinde aynı zamanda kanalda sarılığa yol açan taşın çıkartılması, safra kanal ağzı darlığının açılması, genişletilmesi, mümkün olmazsa stent konulması, tümör şüphesinde biyopsi alınması gibi bazı tanı ve tedavilerinin de gerçekleştirilmesi ERCP işlemi ile yapılır.
ERCP işlemi başta safra kanallarında tıkanmaya sebep olan hastalıklar olmak üzere, safra yollarının ve pankreasın hastalıklarının teşhisinde ve tedavisinde kullanılan bir yöntemdir. Hastalıklar acil tanı ve tedavi gerektirmekle birlikte ne yazık ki ERCP işlemi yetersiz uzman sayısı ve eksik donanım gibi sebeplerden mesai dışında ulaşılabilir bir yöntem olmaktan uzaktır. İstanbul’da İkitelli’deki İstanbul Hospital haftanın 7 günü ve 24 saat ERCP işlemi yapmaktadır.
ERCP gerektiren acil durumlar
Safra kanalları taş, tümör veya kireçlenme (Oddi stenozu) gibi durumlarda tıkanabilir.
Koledok (Ana Safra Yolu) Taşı
Pankreatit: Pankreas organının aniden gelişen (akut) iltihaplarına %90’a yakın oranda safra taşlarının safra ve pankreas kanalının ağzını tıkaması neden olur. Bu tür durumlarda ERCP ile pankreas ve safra kanalı ağızlarını açmak ve o bölgeden taşları almak hastalığın tedavisi için çok yararlı olur.
Kolanjit: Safra yollarının taş veya tümör tarafından tıkanması sonrasında safra kanalında biriken safra içerisinde bakteri çoğalması nedeniyle, titreme ile 38 C'yi aşan ateş, karın sağ üst bölümünde ağrı ve sarılık belirtileri ile kendini gösteren ciddi sonuçları olabilen bir hastalıktır. Durgunluğa uğramış safra akımının tekrar sağlanması, safra kanalının tıkalı kısmın açılması için ERCP ile birlikte yapılan papillotomi işlemi ile safra akımın tekrar açılması gerekir.
Genel olarak ERCP işlemi sonrasında %5-10 arasında bir oranda komplikasyona rastlanır.
Pankreatit gelişimi
Kanama: sıklıkla taşların alındığı papilla bölgesinden olur, çoğunlukla kendiliğinden durur, bazen kan vermek veya endoskopi ile kanama bölgesine yakma işlemi (koterizasyon veya skleroterapi) gerekebilir.
Delinme: onikiparmak bağırsağı veya safra yolunda delinme
Enfeksiyon: kolanjit denilen safra yolu enfeksiyonu gelişebilir. Bu durum safra yolunun görüntülemek için verilen ilacın yan etkisi olarak veya safra yolundaki safra akımının yeterince sağlanamamasından dolayı olabilir. Antibiyotik tedavisi başlanılması gerekecektir.
ERCP işlemi sonrasında verilen sakinleştirici ilaç nedeniyle araç kullanmamak gerekir.
İşlem sırasında bağırsağın yeterince açılması için içeriye hava verilmektedir, bu nedenle işlemden sonra bir miktar dolgunluk hissi ve gaz yakınması olacaktır. Dışkıda yumuşama ve bağırsak alışkanlıklarında birkaç gün boyunca değişiklikler olabilir.
İşlemden birkaç saat sonra gıda alımı için mutlaka doktorunuza sorunuz.
Makattan kanama, dışkının katran renginde gelmesi, kusma, şiddetli karın ağrısı, halsizlik ve baş dönmesi, 37.5 C'nin üzerinde ateş gibi durumlarda doktorunuza haber vermenizde yarar vardır.
